Πώς να βοηθήσετε τα παιδιά σας, ώστε να μάθουν να διαβάζουν.

            Η ανάγνωση είναι μια από τις σημαντικές δεξιότητες που καλείται να κατακτήσει ένα παιδί. Όλη η μαθησιακή διαδικασία είναι βασισμένη στην ανάγνωση και έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που έχουν ανεπτυγμένη τη δεξιότητα ανάγνωσης από πολύ νωρίς, γίνονται πιο καλοί μαθητές στα ακόλουθα μαθησιακά χρόνια.

            Η εκμάθηση της δεξιότητας της ανάγνωσης αρχίζει από πολύ νωρίς, όταν ακόμη το παιδί είναι νήπιο. Κατ’ ακρίβεια, αρχίζει από εμάς τους γονείς, αφού είμαστε και οι πρώτοι του δάσκαλοι. Με διάφορες τεχνικές και απλές καθημερινές συνήθειες μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί μας να γίνει καλό στην ανάγνωση!

ΜΙΛΗΣΤΕ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ. Η ανάγνωση είναι βασισμένη στη γλώσσα. Ένα παιδί μαθαίνει να μιλά, ακούγοντας τη φωνή των γονιών του και τις λέξεις καθώς του μιλούν. Τα παιδιά μαθαίνουν τις λέξεις και τις κατανοούν πριν να καταφέρουν να τις πουν. Γι’ αυτό ΜΙΛΗΣΤΕ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ! Όσο περισσότερο του μιλάτε, τόσες περισσότερες λέξεις μαθαίνει. Μιλήστε του καθώς ασχολείστε με διάφορες δραστηριότητες στο σπίτι περιγράφοντας τις πράξεις σας ή καθώς παίζετε μαζί.

            Έρευνες δείχνουν ότι το παιδί μαθαίνει τις λέξεις συσχετίζοντάς τις με κάτι το οποίο κοιτάζει. Πετύχετε το παιδί σας να κοιτάζει ή να παρατηρεί ένα καινούριο αντικείμενο ή μια πράξη και ΟΝΟΜΑΣΤΕ ΤΟ/ΤΗΝ. Χρησιμοποιείστε ΚΑΙΝΟΥΡΙΕΣ ΛΕΞΕΙΣ που δεν έχει ακούσει ξανά για να αναπτύξετε το λεξιλόγιό του.

            ΦΤΙΑΞΤΕ ΙΣΤΟΡΙΕΣ! Τα παιδιά λατρεύουν να ακούνε ιστορίες από τους γονείς τους, ειδικά αυτές που τους συμπεριλαμβάνουν! Περιγράψετε μαζί τους γεγονότα που τους έχουν συμβεί στην πραγματικότητα ή εντελώς φανταστικά περιστατικά. Όταν έχουν αναπτύξει το λόγο, αφήστε τα να πουν τα ίδια μέρη της ιστορίας, να φτιάξουν δηλαδή προτάσεις περιγράφοντας  τα γεγονότα  με σειρά και τις πράξεις του ήρωα.  ΠΕΡΙΓΡΑΨΤΕ ΕΙΚΟΝΕΣ που βλέπετε σε βιβλία, περιοδικά ή και στην τηλεόραση και πείτε στο παιδί να μαντέψει τι μπορεί να δείχνει μια εικόνα.

            ΤΡΑΓΟΥΔΗΣΤΕ. Δεν πειράζει εάν δεν έχετε την καλύτερη φωνή. Τραγουδήστε καθώς αλλάζετε πάνες, καθώς κάνετε το παιδί μπάνιο, ή όταν ασχολείστε με άλλες δουλειές του σπιτιού. Χρησιμοποιείστε λέξεις που έχουν ΟΜΟΙΟΚΑΤΑΛΗΞΙΑ αφού έτσι μαθαίνουν για τους διάφορους ήχους που αποτελούν τις λέξεις.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΙΣΤΟΡΙΕΣ. Για να αναπτυχθεί η δεξιότητα της ανάγνωσης, ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ σας. Προσπαθήστε να διαβάζετε μαζί ιστορίες κάθε μέρα όταν αυτό είναι ήρεμο και χαλαρό, ώστε να δίνει την προσοχή του σε εσάς και στην ιστορία. Βάλτε το να καθίσει πάνω σας ή δίπλα σας έχοντας οπτική επαφή με το βιβλίο.

Διαλέξτε βιβλία με ΕΙΚΟΝΕΣ και ΑΠΛΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ αρχικά, ώστε να τραβήξουν την προσοχή του παιδιού. Συσχετίστε την ιστορία με την εικόνα και ΔΕΙΞΤΕ τους ήρωες ή τα αντικείμενα που περιγράφονται στην ιστορία. Εμπλέξετε το παιδί στην διαδικασία με το να σας δείξει πού είναι κάτι για το οποίο διαβάζετε, να μιμηθεί ένα ήχο (π.χ. ‘ Πώς κάνει το γατάκι;’), ή με το να γυρίζει τις σελίδες.

Διαβάστε την ιστορία ΑΡΓΑ, χρησιμοποιείστε ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΦΩΝΕΣ για διαφορετικούς ήρωες, ΜΙΜΗΘΕΙΤΕ ΗΧΟΥΣ – τα παιδιά το λατρεύουν- . Διαβάστε με ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟ και ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ!

Είναι καλό το παιδί να ακούει την ίδια ιστορία ΞΑΝΑ ΚΑΙ ΞΑΝΑ, έτσι ώστε να συσχετίζει τις εικόνες με τους ήχους, τις λέξεις που ακούει με τις λέξεις που βλέπει. Σταματήστε καθώς διαβάζετε και αφήστε το παιδί να ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ από τη μνήμη του. ΣΥΡΕΤΕ ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΟ σας από αριστερά προς δεξιά καθώς διαβάζετε για να αντιληφθεί σιγά σιγά την πορεία της ανάγνωσης.

ΜΑΘΕΤΕ ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ. Το παιδί σας μπορεί να μάθει να αναγνωρίζει και να ονομάζει γράμματα ακόμα και πριν το νηπιαγωγείο. ΟΝΟΜΑΣΤΕ ΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΗΧΟΥΣ ΤΟΥΣ. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μαγνητάκια ή κύβους με γράμματα στο παιχνίδι σας. Ονομάστε το γράμμα και μιμηθείτε τον ήχο τους. Τραγουδήστε μαζί το ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΑΛΦΑΒΗΤΟΥ. Παίξτε ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ με γράμματα και αντιστοιχήστε τα σε εικόνες, ή άλλα ηλεκτρονικά παιχνίδια ή βίντεο που ασχολούνται με το αλφάβητο.

ΜΑΘΕΤΕ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ. Για να κατακτήσει το παιδί τη δεξιότητα της ανάγνωσης και της γραφής, πρέπει να αντιληφθεί ότι οι λέξεις αποτελούνται από πολλά γράμματα, με διαφορετικούς ήχους, μαζί. Οπτικά, μπορεί το παιδί να μάθει να αναγνωρίζει λέξεις ακόμα και αν δεν μπορεί να τις διαβάσει! Χρησιμοποιήστε μαγνητάκια ή κύβους και ΦΤΙΑΞΤΕ ΛΕΞΕΙΣ μαζί με το παιδί. Φτιάξτε το όνομά του, ή άλλες απλές λεξούλες. ΔΕΙΞΤΕ του λέξεις στο δρόμο, σε βιβλία ή σε παιχνίδια ώστε να μάθει να τις αναγνωρίζει.

Τα ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ και το ΤΡΑΓΟΥΔΙ μπορεί να βοηθήσουν το παιδί να αντιληφθεί ότι οι λέξεις αποτελούνται από διαφορετικούς ήχους. Μέσω της ΟΜΟΙΟΚΑΤΑΛΗΞΙΑΣ το παιδί καταλαβαίνει ότι διαφορετικές λέξεις έχουν μέσα παρόμοιους ήχους.

ΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

Όταν το παιδί ξεκινήσει το σχολείο, είναι σημαντικό να στηρίξετε την προσπάθειά του να μάθει να διαβάζει.  Συνεχίστε να διαβάζετε μαζί βιβλία όσο πιο συχνά μπορείτε. Ενθαρρύνετε το παιδί να ΔΙΑΒΑΣΕΙ ΛΕΞΕΙΣ ή ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ και χρησιμοποιήστε τα ίδια βιβλία ξανά και ξανά.

Βοηθήστε το παιδί να ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΙ το τι διαβάζει με το να ΔΙΗΓΗΘΕΙ ξανά την ιστορία με δικά του λόγια ή κάνοντας του ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ για τον ήρωα, τις πράξεις του και τη σειρά των γεγονότων.

Ζητάτε από το παιδί να σας διαβάσει οδικά σήματα ή ταμπέλες που βλέπει στο δρόμο, πληροφορίες που είναι γραμμένες σε διάφορα αντικείμενα όπως στο σαμπουάν του ή στο κουτί των δημητριακών του.

Για να αναπτυχθεί η αγάπη του για τα βιβλία, βοηθήστε το να ΔΙΑΛΕΞΕΙ μόνο του τα βιβλία που θέλει να αγοράσει, ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ και επιτρέψτε του να σας δει να διαβάζετε βιβλία.

ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΣΤΕ το παιδί για την προσπάθειά του να κατακτήσει τη δεξιότητα της ανάγνωσης, κάντε ΥΠΟΜΟΝΗ καθώς διαβάζει και δώστε του το ΧΡΟΝΟ να μάθει κάνοντας λάθη χωρίς να το πιέζετε.